আলহীলৈ মাছ
পাঠভিত্তিক ক্রিয়া-কলাপ ১। আলোচনা কৰোঁ আৰু লিখোঁ আহা-
Jonakaxom is reader-supported. If you purchase through a link on my site, I may earn a commission. Disclosure Policy
(ক) সৰুকণে মূৰত কি লৈ মাছলৈ গৈছিল?
সৰুকণে মূৰত পিঠিয়াটো লৈ মাছলৈ গৈছিল।
(খ) সাধুটোত পোৱা মাছকেইবিধৰ নাম কি কি?
সাধুটোত পোৱা মাছৰ নাম— শ’ল, বৰালি, পুঠি।
(গ) সৰুকণে মনত কি আশা লৈ বৰশী বাবলৈ গৈছিল?
সৰুকণে শ’ল-বৰালি মাছ ধৰি আলহীক ভাত খুৱাবৰ আশা লৈ বৰশী বাবলৈ গৈছিল।
(ঘ) সৰুকণে বৰশী বাই কেইটা পুঠিমাছ পাইছিল?
সৰুকণে এঘাৰটা পুঠিমাছ পাইছিল।
(ঙ) বগলীকেইটাই কিয় চোপ লৈ আছিল?
বগলীকেইটাই খালৈটোৰ পৰা মাছ খাবলৈ চোপ লৈ আছিল।
২। তলৰ শব্দবোৰ অৰ্থৰ লগত আঁচ টানি মিলাও আহা-
- গাধৈ → ভঁৰাল ঘৰৰ বেৰৰ বাহিৰৰ অংশ
- পিঠীয়া → পিঠিত লোৱা জাপি
- খালৈ → মাছ থোৱা এবিধ পাত্র
- চোপ লোৱা → খাপ দিয়া
- টুপাই → বৰশীত টোপ লগোৱা কার্য
ভাষা অধ্যয়ন ৩। বাক্য ৰচনা কৰা-
- বিল: সৰুকণে বিলত বৰশী বাইছিল।
- আলহী: আমাৰ ঘৰলৈ আলহী আহিছে।
- খালৈ: খালৈত পুঠিমাছবোৰ ৰাখিছিল।
৪। ক) তলৰ বাক্যৰ আঁচ টনা শব্দকেইটালৈ মন কৰা আৰু তাত থকা যুক্তাক্ষৰ দুটা কিদৰে গঠিত হৈছে চাওঁ আহা-
প্রকাণ্ড মাছ এটা পোৱাৰ আশাত সৰুকণে বৰশী বায়েই থাকিল। দূৰৈত বাজি উঠা ঘণ্টাৰ শব্দত সৰুকণে সাৰ পালে।
প্রকাণ্ড = ণ্ড = ণ্+ড
ঘণ্টা = ণ্ট = ণ্ +ট
৪। বাক্য সাজি লিখোঁ আহা-
- মই অমিতা আনিছোঁ।
- তুমি অমিতা আনিছা।
- আপুনি অমিতা আনিছে।
- তেও অমিতা আনিছে।
- তই অমিতা আনিছ।
- সৰুকণে বৰশী বাই আছে।
- মই বৰশী বাই আছো।
- তুমি বৰশী বাই আছা।
- আমি বল খেলো ৷
- তোমালোকে বল খেলা ৷
- সিহতে বল খেলে ৷
জ্ঞান-সম্প্রসাৰণ ৫। পাঠটোত পোৱা মাছ তিনিবিধৰ বাহিৰে আন কি কি মাছৰ নাম জানা লিখা আৰু সেইবোৰ বাকলি থকা আৰু বাকলি নথকা হিচাপে ভাগে ভাগে লিখা।
মাছবোৰৰ তালিকা (বাকলি থকা আৰু বাকলি নথকা)
| বাকলি থকা মাছ | বাকলি নথকা মাছ |
|---|---|
| ১. ৰৌ | ১. বাম |
| ২. কাতলা | ২. পাবদা |
| ৩. মীৰ | ৩. আইৰ |
| ৪. শ’ল | ৪. গাৰ |
| ৫. বৰালি | ৫. সিংহী |
| ৬. পুঠি | ৬. চিতল |
| ৭. ভেদা | ৭. টেঙৰা |
টোকা:
- বাকলি থকা মাছ: সাধাৰণতে বেছিভাগ মাছৰ দেহত শক্ত আৱৰণ (বাকলি) থাকে।
- বাকলি নথকা মাছ: কিছুমান মাছৰ দেহ নৰম আৰু বাকলিৰ পৰিৱৰ্তে পিচ্ছময় আৱৰণ থাকে (যেনে— বাম, পাবদা)।
অতিৰিক্ত জানিবলৈ:
- শ’ল, বৰালি, পুঠি পাঠটোত উল্লেখ থকা মাছ।
- গাৰ, সিংহী, চিতল আদি ডাঙৰ নদীৰ মাছ।
৬। উত্তৰ লিখা-
(ক) সৰুকণে মাছ ধৰিবলৈ বৰশী লৈ গৈছিল। বৰশীৰ বাহিৰে আৰু কি কি সঁজুলিৰে মাছ ধৰিব পাৰি?
উ: বৰশীৰ বাহিৰে জাল, প’ল, চেপা আদিৰে মাছ ধৰিব পাৰি।
(খ) বগলীৰ বাহিৰে আন কি কি চৰায়ে মাছ ধৰি খায়?
উ: কৰচনিয়া, পানীকাউৰী, ডাউক চৰাইয়েও মাছ ধৰে।
৭। তলত দিয়া দফাটো পঢ়া আৰু সিপিঠিত দিয়া প্রশ্নবোৰৰ উত্তৰ লিখা-
ক) খাদ্য-তালিকা মতে আজিৰ খাদ্য কি আছিল?
উ: আজিৰ খাদ্য আছিল— সেউজীয়া শাক-পাচলি আৰু দাইল।
খ) ৰান্ধনীয়ে পাচলি ক’ৰপৰা তুলি আনি বান্ধিছিল?
উ:ৰান্ধনীয়ে পোষণ বাগিচাৰ পৰা পাচলি তুলি আনিছিল।
গ) ৰান্ধনীয়ে বাগিচাখনৰ পৰা কি কি পাচলি তুলি আনিছিল?
উ:তেওঁ পুৰৈ শাক, ভেণ্ডি, ধুন্দুলি আদি আনিছিল।
ঘ) তেওঁলোকে কিয় ৰ’দত বহি খোৱাৰ কথা আলচ কৰিছিল?
উ:ঠাণ্ডা বাবে ৰ’দত বহি খোৱাৰ কথা আলচ কৰিছিল।
৬) তেওঁলোকে বিজ্ঞানৰ শিক্ষকক কি সুধিবলৈ থিৰাং কৰিছিল?
উ:‘কেলৰি’ শব্দৰ অৰ্থ সুধিবলৈ থিৰাং কৰিছিল।
প্রকল্প ৮। মাছ ক’ত ক’ত পায়? তথ্য সংগ্ৰহ কৰি তাৰে এখন তালিকা প্রস্তুত কৰা।
মাছ পোৱা ঠাই— নদী, বিল, পুখুৰী, সমুদ্ৰ।
হাতে-কামে কৰোঁ আহা ২৯। তলৰ নামুনাটোৰ সহায়ত এটা মাছৰ ছবি আঁকা।
পাঠটোত সৰুকণৰ ধৈৰ্য্য আৰু আলহী সেৱাৰ মনোভাৱ শিকিব পাৰি।
Join The Community
Join the completely free JonakAxom Telegram/Whatsapp Group and connect with an awesome community of rockstar individuals who are passionate about building fast, profitable WordPress sites to grow their businesses. Come say hi! 👋
